وقتی صحبت از خرید فرش می‌شود، انگار داریم برای خانه‌مان یک لباس تازه انتخاب می‌کنیم. فرشی که زیر پامون پهن می‌شه، نه تنها به خونه رنگ و لعاب می‌ده، بلکه حس و حال اون فضا رو هم عوض می‌کنه. حالا تو این بازار پر از رنگ و طرح، چطور باید بفهمیم چه فرشی بخریم؟ من خودم بارها جلوی ویترین مغازه‌ها یا سایت‌های فروش آنلاین سردرگم شدم و آخرش با کلی پرس‌وجو و گشت‌وگذار تونستم یه انتخاب درست داشته باشم. تو این راهنما می‌خوام تجربه‌م رو باهاتون به اشتراک بذارم تا با خیال راحت بتونید فرشی رو انتخاب کنید که هم به دلتون بشینه، هم به جیب‌تون بخوره. از فرش ماشینی گرفته تا فرش دستبافت و حتی گزینه‌های ساده‌تر مثل گلیم و موکت، همه رو با هم مرور می‌کنیم.
بیاید با فرش ماشینی شروع کنیم، چون این روزها بیشتر خونه‌ها رو با همین مدل فرش‌ها می‌بینیم. دلیلش هم ساده‌ست: قیمتش نسبت به فرش دستبافت خیلی مناسب‌تره و تنوع طرح و رنگش هم چشم آدم رو می‌گیره. یه بار یادم میاد تو یه مغازه تو بازار تهران، یه فرش ماشینی با طرح سنتی دیدم که انقدر قشنگ بود، فکر کردم دستبافته! این فرش‌ها با دستگاه‌های پیشرفته بافته می‌شن و به همین خاطر هم سریع‌تر آماده می‌شن و هم قیمتشون قابل پیش‌بینی‌تره. مثلاً اگه بخواید یه فرش 6 متری برای پذیرایی بخرید، با یه بودجه متوسط می‌تونید یه مدل باکیفیت پیدا کنید که هم دوام خوبی داشته باشه، هم خونه‌تون رو شیک کنه.
حالا این وسط، یه نکته مهم اینه که فرش ماشینی تو جنس‌های مختلفی مثل اکریلیک، پلی‌استر یا حتی ترکیبی از اینا تولید می‌شه. من خودم طرفدار اکریلیکم، چون هم نرم‌تره، هم رنگش بعد از شست‌وشو کمتر می‌ره. ولی اگه دنبال ارزونی باشید، پلی‌استر هم بد نیست، فقط باید حواستون باشه که یه کم بیشتر پرز می‌ده. یه بار یکی از دوستام یه فرش ماشینی ارزون خریده بود، بعد از یه مدت می‌گفت انگار هر روز باید جاروبرقی دستش باشه!
حالا اگه بخوام از فرش دستبافت بگم، باید بگم این دیگه یه دنیای دیگه‌ست. این فرش‌ها انگار یه تکه از تاریخ و هنرن که با دستای بافنده‌ها شکل گرفتن. من یه بار تو خونه یکی از فامیلا یه فرش دستبافت تبریز دیدم، انقدر نقش و نگارش زنده بود که دلم نمی‌اومد پامو روش بذارم! ولی خب، قیمتش هم کم نیست. این مدل فرش‌ها بیشتر برای کسایی خوبه که دنبال یه سرمایه‌گذاری بلندمدت هستن یا می‌خوان یه چیز خاص تو خونه‌شون داشته باشن. مثلاً اگه یه روز بخواید بفروشیدش، ممکنه حتی گرون‌تر از روزی که خریدید بشه.
یه نکته که تو خرید فرش دستبافت مهمه، اینه که باید از جای مطمئن بخرید. چون گاهی بعضیا فرش ماشینی رو با دستبافت قاطی می‌کنن و به اسم گرون‌تر می‌فروشن. من خودم یه بار نزدیک بود گول بخورم، ولی چون یه کم رنگ نخ‌ها غیرعادی بود، شک کردم و آخرش نخریدم.
اگه دنبال یه چیز ساده‌تر و سنتی‌تر هستید، گبه و گلیم انتخابای فوق‌العاده‌ان. گبه یه جور فرش پرزدار و نرم‌تره که طرحاش معمولاً ساده و روستایی‌ان. من یه گبه تو خونه مامان‌بزرگم دیدم که با رنگای قرمز و قهوه‌ای بافته شده بود، انقدر حس خوبی می‌داد که دلم می‌خواست همون‌جا بشینم و چای بخورم. گلیم هم که دیگه نازک‌تره و بیشتر برای جاهایی مثل راهرو یا آشپزخونه استفاده می‌شه. این دوتا هم قیمتشون از فرش دستبافت خیلی کمتره، هم یه حس نوستالژی به خونه می‌دن.
یه بار تو یه نمایشگاه صنایع دستی، یه فروشنده بهم گفت که گبه برای کسایی که بچه کوچیک دارن هم خوبه، چون هم نرم‌تره، هم اگه کثیف بشه راحت‌تر تمیز می‌شه. منم فکر کردم چه ایده جالبی، چون واقعاً تو خونه‌ای که بچه هست، فرش باید یه کم مقاوم باشه.
حالا اگه بخوام از موکت بگم، این دیگه برای کساییه که دنبال یه پوشش کامل و ارزون برای کف خونه‌شونن. من خودم تو آپارتمان قبلیم از موکت استفاده کرده بودم، چون هم نصبش راحت بود، هم اگه لک می‌شد، با یه شامپو فرش ساده تمیز می‌شد. موکت بیشتر برای جاهایی مثل اتاق خواب یا زیر فرش‌های کوچیک مناسبه. یه بار یادم میاد یه موکت طوسی خریده بودم که زیر یه گلیم کوچیک پهن کردم، ترکیبش انقدر قشنگ شد که همه مهمونا ازم پرسیدن از کجا خریدم!
نمدفرش هم یه گزینه سنتی‌تره که از پشم طبیعی درست می‌شه. این مدل بیشتر تو مناطق سردسیر استفاده می‌شه، چون حسابی گرمه و برای زیر پا حس خوبی داره. من خودم یه بار تو یه سفر به شمال یه نمدفرش کوچیک خریدم و هنوزم ازش برای زیر میز کارم استفاده می‌کنم.
شاید کمتر کسی به فرش پوست فکر کنه، ولی این مدل برای کسایی که دنبال یه چیز لوکس و خاصن، عالیه. این فرش‌ها معمولاً از پوست حیوانات درست می‌شن و بیشتر جنبه تزئینی دارن. من یه بار تو یه خونه ویلایی یه فرش پوست قهوه‌ای دیدم که کنار شومینه پهن شده بود، انقدر باکلاس بود که حس می‌کردم تو یه فیلم خارجی‌ام! فقط باید حواستون باشه که نگهداریش یه کم سخت‌تره و برای خونه‌هایی که بچه یا حیوان خانگی دارن، شاید خیلی مناسب نباشه.
وقتی فرش می‌خرید، یه سری لوازم جانبی فرش و ابزار فرش هم هست که نباید ازشون غافل بشید. مثلاً گیره، ترمز و محافظ ریشه فرش چیزایی‌ان که باعث می‌شن فرش‌تون سر جاش ثابت بمونه و عمرش بیشتر بشه. من خودم یه بار یه فرش تو پذیرایی پهن کرده بودم که هی سر می‌خورد، آخرش با یه ترمز فرش مشکلم حل شد. یا مثلاً ملزومات فرش مثل نخ و سوزن برای تعمیرات کوچیک هم خیلی به کار میاد. یه بار گوشه فرش خونه‌م پاره شده بود، با یه کم نخ همرنگ خودم درستش کردم و دیگه لازم نشد بندازمش دور.
حالا که از انواع فرش گفتیم، برسیم به اصل مطلب: چه فرشی بخریم؟ اول از همه باید ببینید بودجه‌تون چقدره. اگه دستتون بازه، فرش دستبافت یا حتی فرش پوست می‌تونه انتخابای جذابی باشه. ولی اگه دنبال یه چیز اقتصادی‌تر هستید، فرش ماشینی یا موکت بهترین گزینه‌ان. بعدش باید به فضای خونه‌تون نگاه کنید. مثلاً برای یه پذیرایی بزرگ، یه فرش 12 متری با طرح شلوغ قشنگه، ولی برای یه اتاق کوچیک، یه گبه یا گلیم ساده بهتر جواب می‌ده.
